Imieniny: Flory, Emmy, Chryzogona

Wydarzenia: Katarzynki

Kulturalnie

„Czytam, więc jestem!” w urodziny ks. Józefa Tischnera

 fot. Artur Nowacki / flickr.com

12 marca ksiądz Józef Tischner obchodziłby 84. urodziny. Z tej okazji Stowarzyszenie „Drogami Tischnera”, Stowarzyszenie SIEMACHA oraz Hospicjum dla Dzieci im. ks. Józefa Tischnera inaugurują wspólny projekt „Czytam, więc jestem!”. Jego celem jest rozbudzenie zainteresowania wśród młodych ludzi twórczością współczesnych polskich filozofów i myślicieli, szczególnie dorobkiem ks. profesora Józefa Tischnera.

 

Józef Tischner (1931-2000) to wybitna postać polskiego życia publicznego, znakomity kaznodzieja, cięty publicysta, a przede wszystkim jeden z niewielu polskich filozofów, którzy doczekali się uznania na świecie. Jego książki przełożono na kilkanaście języków – choć sam zastrzegał, że pisze przede wszystkim dla swoich rodaków. Co sprawiło, że stał się tak popularny u nas i gdzie indziej? Wojciech Bonowicz, autor poświęconych mu książek, odpowiada: „Trochę pomogła historia: polski papież i Solidarność. Kiedy Tischner opublikował `Etykę solidarności`, wszyscy chcieli ją tłumaczyć, bo byli ciekawi, co też ci Polacy, którzy wystąpili przeciwko komunizmowi, mają do powiedzenia. Ale było tez coś więcej. W filozofii współczesnej jest niewiele postaci, o których można powiedzieć, że niosły ludziom nadzieję. Filozofia Tischnera jest przeniknięta wiarą w ludzkie możliwości, w ludzką dobrą wolę, w siłę ludzkiej myśli”.

Właśnie z tego powodu Tischner stał się bohaterem konkursu adresowanego do dzieci i młodzieży, którego celem jest pobudzenie do myślenia – i do czytania będącego inspiracją dla myśli. Dzieł filozofów nie czyta się łatwo, ale można też u nich znaleźć pytania, które każdy z nas sobie zadaje, i można wspólnie z filozofami poszukać na nie odpowiedzi. Tischner od lat działa jako inspiracja do tego rodzaju poszukiwań: istnieje już blisko 40 szkół noszących jego imię. Skupia je Stowarzyszenie Drogami Tischnera, którego prezesem jest młodszy brat księdza, Kazimierz Tischner. „Dzięki tym szkołom, nauczycielom, a przede wszystkim dzięki młodzieży, którą spotykam, mam wrażenie, jakby mojego brata było dziś więcej niż wtedy, gdy jeszcze żył”. Idea konkursu „Czytam, więc jestem!” zrodziła się właśnie wewnątrz Stowarzyszenia Drogami Tischnera.

Ideę konkursu podchwyciły dwie inne organizacje odwołujące się do wartości bliskich Tischnerowi: Hospicjum dla Dzieci im. ks. Józefa Tischnera i Stowarzyszenie SIEMACHA. O ludziach takich jak Tischner mówiło się kiedyś „wychowawcy narodu”. Dziś pewnie takie określenie trąci myszką, ale niewątpliwie Tischner był wychowawcą, który wpłynął na postawy wielu Polaków. „Wychowują jedynie ci, którzy mają nadzieję”, napisał w `Etyce solidarności`. „Tischner pisał o powiązaniu współczucia, litości i miłosierdzia. Tylko miłosierdzie pozwala patrzeć na drugiego człowieka nie przez pryzmat tego, kim jest, ale przez to, kim może być. Dla kogoś, kto zajmuje się wychowaniem, to bezcenna konkluzja”, mówi ks. Andrzej Augustyński, szef Stowarzyszenia SIEMACHA.

19 marca o godz. 11:30 w siedzibie Stowarzyszenia SIEMACHA (ul. Długa 42, Kraków) odbędzie się miniwykład dla najmłodszych dr. Adama Workowskiego. Sam autor prelekcji mówi: „Proponujemy czytanie ks. Józefa Tischnera. Jego książki są przykładem mocnego i odważnego myślenia. Kogo wciągnie ta lektura, ten przekona się, że myślenie jest przygodą – otwiera nowe ścieżki, jest nieprzewidywalne i przez to trochę niebezpieczne. A czy młodość nie jest czasem szukania przygód?”

Józef Tischner urodził się w Starym Sączu, wychowywał w Łopusznej koło Nowego Targu, ukończył seminarium duchowne w Krakowie. Oprócz studiów teologicznych był z wykształcenia filozofem, przez lata wykładał filozofię człowieka i filozofię współczesną na Papieskiej Akademii Teologicznej (obecnie to Uniwersytet Papieski Jana Pawła II). Jego kazania i wykłady gromadziły tłumy, z czasem związał się też z innymi krakowskimi uczelniami – Uniwersytetem Jagiellońskim i Państwową Wyższą Szkołą Teatralną. Był przyjacielem papieża Jana Pawła II, wspólnie z filozofem Krzysztofem Michalskim organizował spotkania papieża ze światową czołówką intelektualną w Castel Gandolfo. Na początku lat 80. wspierał formującą się Solidarność, brał udział w pierwszym zjeździe jej delegatów, był uznawany za nieformalnego kapelana ruchu. Autor kilkudziesięciu książek, zarówno dzieł filozoficznych („Filozofia dramatu”, „Spór o istnienie człowieka”), jak i zbiorów artykułów, wywiadów i gawęd filozoficznych („Nieszczęsny dar wolności”, „Przekonać Pana Boga”, „Historia filozofii po góralsku”). Jako publicysta był przez kilkadziesiąt lat związany z „Tygodnikiem Powszechnym” i miesięcznikiem „Znak”, jako kapłan towarzyszył nie tylko środowiskom inteligenckim i artystycznym, ale też ludziom polskich gór. „To piękna, barwna postać, która może być źródłem inspiracji dla ludzi zajmujących się różnymi dziedzinami działalności: od sportu, przez sztukę, aż po filozofię”, mówi Wojciech Bonowicz.

;