Imieniny: Wiktoryna, Helmuta, Eustachego

Wydarzenia: Dzień Metalowca

Patriotyzm

40 lat temu powstał KOR

czterdziestolecie komitetu obrony robotników fot. historia.org.pl 40. rocznica powstania KOR

23 września 1976 r. powstał Komitet Obrony Robotników, który - upominając się o prawa prześladowanych - wystosował apel do społeczeństwa i władz PRL. Sygnatariuszami przytoczonego poniżej apelu byli: Jerzy Andrzejewski, Stanisław Barańczak, Ludwik Cohn, Jacek Kuroń, Edward Lipiński, Jan Józef Lipski, Antoni Macierewicz, Piotr Naimski, Antoni Pajdak, Józef Rybicki, Aniela Steinsbergowa, Adam Szczypiorski, ks. Jan Zieja, Wojciech Ziembiński.

 

Członkowie KOR napisali: "Robotniczy protest przeciwko wygórowanym podwyżkom, który był wyrazem postawy niemal całego społeczeństwa, pociągnął za sobą brutalne prześladowania. W Ursusie, Radomiu i innych miastach bito, kopano i masowo aresztowano demonstrantów. Najszerszy zasięg miało wyrzucanie z pracy, co obok aresztowań szczególnie uderzyło w rodziny represjonowanych.

Stosowanie represji z reguły związane było z łamaniem prawa przez organa władzy. Sądy wydawały orzeczenia bez materiału dowodowego, z pracy wyrzucano naruszając przepisy k.p. Nie cofnięto się przed wymuszaniem przemocą zeznań. (...) Ofiary obecnych represji nie mogą liczyć na żadną pomoc i obronę ze strony instytucji do tego powołanych, np. związków zawodowych, których rola jest żałosna. Pomocy odmawiają też agendy opieki społecznej. W tej sytuacji rolę tę musi wziąć na siebie społeczeństwo, w interesie którego wystąpili prześladowani. Społeczeństwo bowiem nie ma innych metod obrony przed bezprawiem jak solidarność i wzajemna pomoc.

Dlatego niżej podpisani zawiązują Komitet Obrony Robotników w celu zainicjowania wszechstronnych form obrony i pomocy. Niezbędna jest pomoc prawna, finansowa i lekarska. Nie mniej istotna jest pełna informacja o prześladowaniach. Jesteśmy przekonani, że jedynie publiczne ujawnianie poczynań władzy może być skuteczną obroną. Dlatego m.in. prosimy wszystkich, którzy podlegali prześladowaniom lub wiedzą o nich, o przekazywanie członkom Komitetu wiadomości na ten temat. (...) Komitet domaga się amnestii dla skazanych i aresztowanych i przywrócenia wszystkim represjonowanym pracy – solidaryzując się w tych żądaniach z uchwałą Konferencji Episkopatu z dnia 9 września. Komitet wzywa społeczeństwo do poparcia tych żądań.

Jesteśmy jak najgłębiej przekonani, iż powołując Komitet Obrony Robotników do życia oraz działania - spełniamy obowiązek ludzki i patriotyczny, służąc dobrej sprawie Ojczyzny. Narodu, Człowieka".

Zredagowany dokument Jerzy Andrzejewski wysłał 23 września 1976 r. na adres Kancelarii Sejmu wraz z listem przewodnim, zawiadamiający o powołaniu Komitetu Obrony Robotników. Ideą działalności Komitetu była jawność – w publikowanym co miesiąc „Komunikacie” podawano nazwiska i adresy członków KOR. Konspiracja dotyczyła jedynie kanałów, którymi przekazywano pieniądze oraz lokalizacji podziemnych drukarń.

Najważniejszym efektem działalności KOR było przełamanie społecznej rezygnacji i lęku przed komunistyczną dyktaturą. Akcje zapoczątkowane przez Komitet przyciągały podobnie myślących, a rosnące sieci znajomości i kontaktów obejmowały coraz to nowe miasta i środowiska. To właśnie ludzie KOR zainicjowali powstanie Studenckich Komitetów Solidarności, Ruchu Młodej Polski i Wolnych Związków Zawodowych.

;