Metropolita krakowski w czasie swojego wystąpienia przypomniał „duszpasterstwo w drodze” prowadzone przez przyszłego papieża w czasie wypraw górskich czy spływów kajakowych. – On z nimi rozmawiał. On słyszał i chciał usłyszeć ich problemy, porywy serca, pragnienia. A jednocześnie, jako duszpasterz, starał się to wszystko właściwie kształtować i korygować – mówił abp Marek Jędraszewski zwracając uwagę, że to właśnie z tego środowiska wyrósł m.in. Sługa Boży Jerzy Ciesielski, a owocem tego duszpasterstwa były liczne przyjaźnie kończące się niejednokrotnie małżeństwem. Zauważył, że podbudowę teoretyczną do tej posługi młody biskup Karol Wojtyła dał w książce „Miłość i odpowiedzialność”, która była owocem jego przemyśleń i rozmów z młodymi. Wyrazem poetyckim tej działalności był z kolei dramat „Pod sklepem jubilera”.

– Nie dziwmy się, że to właśnie stąd wyrastały takie wspaniałe, dotyczące całego Kościoła powszechnego, impulsy odnoszące się do małżeństwa i rodziny już w tamtych bardzo trudnych czasach zbliżającej się rewolucji 1968 r. – mówił abp Marek Jędraszewski przypominając, że w tym samym roku papież Paweł VI ogłosił encyklikę Humanae vitae, której kształt w dużej mierze zawdzięcza przemyśleniom i memoriałom przekazywanym z Krakowa przez kard. Karola Wojtyłę. 

Metropolita podkreślił, że kończący się kongres jest nawiązaniem do tych tradycji refleksji na temat małżeństwa i rodziny. Podziękował za to organizatorom wydarzenia.

Nawiązując do wygłoszonego wcześniej wykładu kard. Gerharda Müller, metropolita krakowski stwierdził, że ateizm prowadzi do nihilizmu. W tym kontekście przywołał myśl Fiodora Dostojewskiego: „Jeśli Boga nie ma, to wszystko jest możliwe” – nawet największe zło, największe zbrodnie. – Wiemy niestety, że nie jest to tylko historia minionego tragicznego XX w. Jest to historia, która dzieje się blisko nas – na Ukrainie. Ale także dzieje się na Zachodzie, gdzie osobistości wielkiego świata mówią, że są katolikami i równocześnie opowiadają się za aborcją. Można się zapytać, rzeczywiście jaka jest ich wiara? – mówił abp Marek Jędraszewski. 

Wykład prof. Stephana Kampowskiego o napięciu między miłością a wolnością i wiernością arcybiskup spuentował fragmentem wiersza Jerzego Lieberta: „Uczyniwszy na wieki wybór, / W każdej chwili wybierać muszę”. – Wybierając Boga, każdego dnia muszę ten wybór swoją wiernością, miłością do Niego potwierdzać. Wybierając drugą osobę, z którą chcę się związać na całe życie jako mąż, każdego dnia potwierdzam, że ty jesteś moją żoną i na odwrót – każdego dnia ona swoim życiem wiernym potwierdza, że on jest jej mężem – mówił abp Marek Jędraszewski podkreślając, że to jest dramat wolności, a nie dowolności. – Jest to wspaniały dramat wierności, w której relacje międzyludzkie każdego dnia nabierają nowego kształtu – dodawał zaznaczając, że „eksperymenty życia małżeńskiego na próbę” z góry zakładają, że mężczyzna i kobieta są w gruncie rzeczy od siebie dalecy. 

Arcybiskup zapowiedział, że za dwa lata (od 14 do 16 listopada 2024 roku) odbędzie się III Kongres dla Małżeństwa i Rodziny.