Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji ma być w ramach nowego budżetu UE dostępny dla wszystkich krajów członkowskich w celu łagodzenia skutków transformacji energetycznej w regionach najbardziej zagrożonych. Małopolska jest zaliczana do tej grupy regionów. Celem Funduszu zapisanym w projekcie rozporządzenia nt. FST jest „umożliwienie regionom i ludziom odniesienia się do skutków społecznych, gospodarczych i środowiskowych wynikających z przejścia do gospodarki neutralnej dla klimatu do 2050 roku”.

Małopolska jest zainteresowana uzyskaniem wsparcia finansowego z Funduszu ST i pozostałych dwóch filarów Mechanizmu ST, dlatego podejmujemy aktywne starania na rzecz przesądzenia udziału naszego województwa we wsparciu z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Dla znacznej części regionu istnieje wiele zagrożeń związanych z ograniczeniem wykorzystania węgla w gospodarce - powiedział marszałek Witold Kozłowski.

Wartość wsparcia z Funduszu ST planowana obecnie to łącznie 40 mld euro (pierwotna propozycja opiewała na 7,5 mld euro), z czego 8 mld euro z FST to proponowana alokacja dla Polski (pierwotnie proponowano 2 mld euro). Przykładowe alokacje dla innych Państw członkowskich: Niemcy - 5,1 mld euro, Rumunia - 4,4, Belgia - 2,7; Włochy i Francja - po 2,1 mld euro.

Środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji mają łagodzić skutki zmian poprzez finansowanie m.in. inwestycji w przedsiębiorstwa, wsparcie B+R, oczyszczanie, rekultywacja, konwersja gruntów i nieruchomości, podniesienie kwalifikacji pracowników, inwestycje w energooszczędność w budynkach mieszkalnych i publicznych oraz wdrażanie technologii i infrastruktury zapewniającej czystą energię po przystępnych cenach - dodał marszałek Łukasz Smółka.

W dokumencie roboczym „Wytyczne inwestycyjne dla Polski dotyczące Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji” z lutego br. KE wymienia w kontekście udziału w Funduszu Sprawiedliwej Transformacji obszary z terenu 6 polskich województw, w tym Małopolski (obok Śląska, Wielkopolski, Dolnego Śląska, Łódzkiego, Lubelskiego). Wedle aktualnych ustnych deklaracji przedstawicieli polskiego Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej także intencją Ministerstwa jest objęcie wsparciem wybranych obszarów z terenu wszystkich 6 województw. Niemniej udział Małopolski w Funduszu ST nie jest jeszcze przesądzony.

17 lipca, w formie wideokonferencji odbędzie się spotkanie bilateralne na poziomie roboczym  przedstawicieli województwa małopolskiego i Ministerstwa Funduszy i Programów Regionalnych. Tematem będzie m.in. stan zaawansowania prac nad przygotowaniem terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji, wsparcie MFiPR dla regionów w procesie przygotowania tych planów, delimitacja obszarów wymagających wsparcia oraz kwestie bieżące.