Skarby Kościoła
Antyfonarz opata Mścisława w Tyńcu
21 i 22 lipca to będą wyjątkowe dni w opactwie w Tyńcu. Po raz pierwszy po ok. 200 latach powróci w jego mury “Antyfonarz opata
Mścisława”, rękopis powstały w skryptorium tynieckim, który obecnie znajduje się w Bibliotece Narodowej.
O wyjątkowości dzieła najlepiej świadczy fakt, że uznany jest za jeden z obiektów „skarbcowych”, czyli najcenniejszych w zbiorach Biblioteki Narodowej i w zasadzie nie wypożyczany i nie eksponowany szerokiej publiczności.
Dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Gminy Miejskiej Kraków specjalne wypożyczenie Antyfonarza na zaledwie dwa dni stało się możliwe. Rękopis będą mogli zobaczyć wszyscy którzy w 21 lub 22 lipca odwiedzą muzeum Opactwa.
Antyfonarz został wykonany za rządów opata Mścisława przez katedralisa Przybysława przed 1409 (kolofon). Drugi tom tego antyfonarza, zawierzający śpiewy na drugą połowę roku liturgicznego, zaginął lub został zniszczony. W XVI w. został na nowo oprawiony, wówczas też prawdopodobnie dodano karty papierowe. W 1632 sporządzono indeks śpiewów umieszczony na kartach dodanych na końcu. W Tyńcu oznaczony sygnaturą 2 A1, zanotowaną na przedniej wklejce. Po kasacie Opactwa z częścią księgozbioru tynieckiego został przekazany w 1818 Uniwersytetowi Lwowskiemu (sygn. BUL Nr 413). Po drugiej wojnie światowej przejęty przez Biblioteką Narodową.
Zdaniem prof. Barbary Miodońskiej, wybitnej historyk sztuki, która specjalizuje się w średniowiecznym malarstwie książkowym – polskim i europejskim – iluminacje pozostają pod wpływem czeskiego stylu pięknego po roku 1400.
Rękopis zawiera śpiewy de tempore od Adwentu do dwudziestej czwartej niedzieli po Zesłaniu Ducha Świętego. W tekście znajduje się 10 iluminowanych inicjałów, w tym 6 figuralnych; na marginesach są asymetryczne przedłużenia z wici roślinnych. Kolorystyka skomponowana jest z błękitu, różu, zieleni i złota.
Więcej można przeczytać w publikacji księdza Tadeusza Bratkowskiego, która jest dostępna w kolekcji cyfrowej Muzeum Historii Polski