Dramat osób przesiedlonych wewnętrznie, zaostrzony w wyniku pandemii COVID-19 – to główny temat papieskiego orędzia na tegoroczny Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy obchodzony 27 września. Franciszek apeluje, aby w twarzach uchodźców rozpoznać głodnego, chorego Chrystusa i służyć Mu. Ze słowami Ojca Świętego współbrzmi przesłanie Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek po pożarze obozu dla uchodźców na wyspie Lesbos.

„W roku 2020 na naszych ulicach tygodniami panowało milczenie. Było to milczenie dramatyczne i niepokojące, ale dało nam ono możliwość usłyszenia krzyku najbardziej bezbronnych, osób wysiedlonych i naszej poważnie chorej planety. (…) Musimy nauczyć się dzielić, aby razem się rozwijać, nie pomijając nikogo. Pandemia przypomniała nam, że wszyscy jesteśmy w tej samej łodzi” – pisze w orędziu papież Franciszek.

Ojciec Święty przypomina, że kryzys spowodowany pandemią „ze względu na swoją gwałtowność, powagę i zasięg geograficzny, nadał nowe wymiary wielu innym kryzysom humanitarnym, które dotykają milionów ludzi, odsuwając inicjatywy i pomoc międzynarodową, niezbędną i pilną dla ratowania życia, na dalszy plan krajowych programów politycznych”. Jak jednak podkreśla papież – „nie jest to czas na zapominanie. Kryzys, z którym się zmagamy, nie powinien sprawić, byśmy zapominali o wielu innych sytuacjach kryzysowych, które niosą ze sobą cierpienie wielu osób.”

W służbie cierpiącym

Przykładem działania zgodnego z papieskim przesłaniem jest aktywność Caritas Polska w dobie pandemii. Oprócz realizacji krajowych kampanii #WdzięczniMedykom i #PomocDlaSeniora, służących wsparciu tych, którzy stawiają czoła zagrożeniu koronawirusem i tych, którzy są najbardziej narażeni w związku z jego występowaniem, Caritas Polska nie ustaje w niesieniu pomocy adresowanej m.in. do uchodźców i migrantów.

Suma wsparcia dla zagranicy udzielonego przez Caritas Polska w dobie pandemii to ponad 7 mln złotych. Pomoc trafia na 4 kontynenty, do 19 krajów, a szacunkowa liczba osób, które ją otrzymują, to ponad ćwierć miliona. Wśród beneficjentów są tysiące przesiedlonych rodzin, uchodźcy uciekający przed wojną, ofiary klęsk żywiołowych, cierpiący z powodu ubóstwa, głodu i chorób (zob. lista krajów, w których Caritas Polska niesie pomoc osobom przesiedlonym – na końcu artykułu). Organizacja nie zapomina także o obcokrajowcach szukających pomocy w Polsce.

W procesie integracji

Caritas Polska od lat 90. pomaga migrantom i uchodźcom, którzy szukają schronienia w naszym kraju. Obecnie pomoc jest realizowana w czterech województwach: wielkopolskim, zachodniopomorskim, warmińsko-mazurskim i mazowieckim. Działają tam biura pomocy migrantom, a w nich wyspecjalizowani pracownicy: doradcy integracyjni i międzykulturowi, doradcy zawodowi, prawnicy, psychologowie. Cudzoziemcy mający problemy ze zdrowiem mogą liczyć na refundację leków i wizyt lekarskich.

– Organizujemy kursy adaptacyjne oraz kursy języka polskiego. Wspieramy edukację dzieci organizując im zajęcia na świetlicy z opiekunem, spotkania z kulturą, turnusy wakacyjne. W Warszawie już trzeci rok działa zespół taneczny Masovian Inter Folk, do którego uczęszczają dzieci i młodzież przybyłe do Polski z innych krajów – wyjaśnia Marta Walasik-Sałek z Caritas Polska. – Organizujemy także warsztaty dla polskich urzędników i nauczycieli, którzy na co dzień pracują z cudzoziemcami. Dla tych grup przygotowane zostały praktyczne podręczniki na temat współpracy z migrantami. Odbywają się również spotkania z pracodawcami zatrudniającymi obcokrajowców na terenie RP – dodaje.

Z pomocy realizowanej w biurach dla migrantów prowadzonych przez Caritas Polska korzysta blisko dwa tysiące osób. Najwięcej potrzebujących stanowią cudzoziemcy narodowości ukraińskiej. Biura funkcjonowały bez przerwy w czasie epidemii Covid 19. Środki finansowe na realizację wymienionych zadań pochodzą z Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, budżetu państwa orazod Caritas Polska.

W kryzysowych sytuacjach

Sytuacja uchodźców i migrantów w wielu krajach to w wielu przypadkach stan długotrwałego kryzysu. Są jednak wydarzenia sprawiające, że kryzys przeradza się w gwałtowny dramat, wymagający wyjątkowo pilnej interwencji. Tak jest w przypadku pożaru obozu uchodźców na greckiej wyspie Lesbos. To właśnie na pomoc poszkodowanym w wyniku tej tragedii będą przeznaczone wpływy ze zbiórki pod polskimi kościołami, która odbędzie się 27 września. Pomóc można również:

• wpłacając dowolną kwotę na konto: 77 1160 2202 0000 0000 3436 4384 z dopiskiem GRECJA;
• wysyłając SMS pod numer 72052 o treści GRECJA (koszt 2,46 zł z VAT).

Kraje, w których Caritas Polska pomaga obecnie uchodźcom oraz powody, dla których ludzie ci musieli opuścić swoje domy:

• Syria – uchodźcy wewnętrzni (IDPs) – na skutek działań wojennych
• Kolumbia – uchodźcy z Wenezueli – na skutek kryzysu ekonomiczno-społecznego
• Jemen – głównie uchodźcy z Somalii oraz uchodźcy wewnętrzni – na skutek działań wojennych
• Jordania – uchodźcy z Syrii – na skutek działań wojennych
• Irak/iracki Kurdystan – uchodźcy wewnętrzni (IDPs, głównie Jazydzi) – na skutek działań wojennych
• Dżibuti – uchodźcy z Jemenu – na skutek działań wojennych
• Ukraina – uchodźcy wewnętrzni (IDPs) – na skutek działań wojennych
• Egipt – uchodźcy z Erytrei oraz Południowego Sudanu – na skutek działań wojennych i sytuacji politycznej
• Palestyna (Strefa Gazy) – uchodźcy wewnętrzni – na skutek trwającego konfliktu politycznego
• Południowy Sudan – uchodźcy wewnętrzni – na skutek trwającego konfliktu wewnętrznego.