Abp Marek Jędraszewski, który jako metropolita krakowski sprawuje władzę zwierzchnią nad Fundacją Jana Pawła II, w słowie wstępnym przypomniał jej historię i ideę, jaka przyświecała Ojcu Świętemu zarówno w momencie jej powołania, jak i wieloletniego rozwoju. Zakładając Fundację w 1981 r., św. Jan Paweł II przewidywał, że więzi pomiędzy Kościołem w Polsce a Rzymem „nabiorą szczególnej głębi i wymiarów, aby odpowiedzieć na wyzwania naszych czasów i potrzeb Kościoła powszechnego i Kościołów lokalnych”. Po dziesięciu latach działalności Fundacja otworzyła swoje ramiona, aby wesprzeć studia i formację młodzież z krajów Europy Środkowo-Wschodniej. – Był to ważny i dalekowzroczny krok. Wiązał się z wysiłkami katolików w krajach zachodnich na rzecz niesienia pomocy młodym ludziom w krajach bloku wschodniego – zwrócił uwagę abp Marek Jędraszewski. – W ten sposób wyraża się katolicki wymiar Kościoła, który jednoczy ludzi z różnych krajów, mówiących różnymi językami, połączonych więzami wiary i odpowiedzialności za świadectwo Ewangelii Chrystusa – dodawał metropolita krakowski zaznaczając, że z biegiem lat Fundacja nabierała coraz bardziej międzynarodowego charakteru i rosło jej oddziaływanie na poziomie globalnym, ale Jan Paweł II podkreślał, że warto pamiętać o jej „polskich korzeniach”. – Ma to znaczenie nie tylko historyczne, ale także teologiczne i ukazuje, że wiara chrześcijańska jednoczy ludzi we wspólnej misji dawania świadectwa o Chrystusie – mówił arcybiskup podkreślając, że celem prestiżowej Nagrody Jana Pawła II jest „służenie dobru wspólnemu całego Kościoła”, a watykańska fundacja w ten sposób pragnie realizować swoją misję w Kościele powszechnym.

Centrum Pokoju i Sprawiedliwości zaangażowane jest w walkę z handlem ludźmi, opiekuje się dziećmi ulicy w Kampali i pracuje wśród uchodźców w diecezji Arua w północnej Ugandzie. – We wszystkich tych programach podstawą naszej filozofii działania stanowi promocja godności człowieka, która była tak ważna dla św. Jana Pawła II – mówi ks. Leonard Olobo, dyrektor nagrodzonego ośrodka.

Zarówno wręczający nagrodę watykański sekretarz stanu kard. Pietro Parolin jak i kard. Kurt Koch stojący na czele kapituły przyznającej wyróżnienie zwrócili uwagę, że Premio San Giovanni Paolo II jest z jednej strony wyrazem uznania dla wszystkiego co robi Centrum Pokoju i Sprawiedliwości w Kampali, ale także dowodem na wielki wpływ, jaki Jan Paweł II wywarł na Kościół w Afryce.

Laureat otrzymał specjalną statuetkę przedstawiającą dwie dłonie, której autorką jest Karolina Koch. Jest to symboliczne nawiązanie do fresku Michała Anioła Stworzenie Adama. Artystka w ten sposób wyraziła swoje skojarzenie z Janem Pawłem II i Rzymem. – Mam nadzieję, że ta statuetka będzie symbolem inspiracji i tego, co Jan Paweł II chciał nam przekazać w swojej społecznej nauce, gdzie łączył niebo z ziemią – powiedziała. Ks. Andrzej Dobrzyński, Dyrektor Ośrodka Dokumentacji Studium Pontyfikatu Jana Pawła II, zauważył także, że statuetka przywodzi na myśl piszącą dłoń papieża, wspomaganego w tej twórczej pracy przez Pana Boga, co wskazuje na aktualność nauczania Ojca Świętego.

Nagroda św. Jana Pawła II ma charakter międzynarodowy i honoruje osoby oraz instytucje, które wyróżniają się w pracy naukowej, artystycznej, kulturalnej, edukacyjnej i społecznej, promując wartości i idee obecne w nauczaniu oraz propagowane przez Jana Pawła II. Ma być nadawana co dwa lata.

Fundacja Jana Pawła II została ustanowiona dekretem papieskim 16 października 1981 r. Jest to organizacja kościelna, non profit, która stawia sobie za cel popieranie i realizację inicjatyw o charakterze edukacyjnym, naukowym, kulturalnym, religijnym i charytatywnym, związanych z pontyfikatem Ojca Świętego Jana Pawła II. Oficjalna siedziba fundacji mieści się w Watykanie.

Fundacja prowadzi m.in.: program stypendialny dla młodzieży z krajów dawnych republik Związku Radzieckiego oraz Europy Wschodniej (nie należących do Unii Europejskiej); Dom Fundacji Jana Pawła II w Rzymie, który służy pielgrzymom z całego świata i muzeum, które zgromadziło 10 tysięcy darów, jakie pielgrzymi ofiarowali Janowi Pawłowi II; Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II, który zajmuje się zabezpieczeniem dokumentów dotyczących pontyfikatu Jana Pawła II i dba o przekazanie jego dziedzictwa przyszłym pokoleniom; stypendia naukowe dla osób przybywających do Rzymu, by prowadzić badania związane z nauczaniem Jana Pawła II.

Zgodnie z zapisami statutowymi władzę zwierzchnią nad Fundacją Jana Pawła II sprawuje każdorazowy arcybiskup metropolita krakowski.