Duchowni, którzy przeżyli obóz koncentracyjny, po wojnie co roku 29 kwietnia przybywali do sanktuarium w Kaliszu, by dziękować za cudowne ocalenie za wstawiennictwem św. Józefa. Decyzją Konferencji Episkopatu Polski tego dnia jest obchodzony Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego.

W ubiegłym roku, w 70. rocznicę wyzwolenia obozu w Dachau, miała miejsce ogólnopolska pielgrzymka duchowieństwa polskiego do tego miejsca. W tym roku, uroczystości będą miały miejsce w Kaliszu. W południe Mszy św. w Sanktuarium św. Józefa będzie przewodniczył prymas Polski senior abp Henryk Muszyński. Podczas Eucharystii nastąpi wprowadzenie do kaliskiej bazyliki relikwii bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego, który był męczennikiem Obozu w Dachau.

„Co piąty ksiądz diecezjalny w Polsce został zamordowany podczas II wojny światowej (ok. 2 tys. spośród 10 tys.). Były takie diecezje, jak np. gnieźnieńska, włocławska czy chełmińska, z których co trzeci lub co drugi kapłan poniósł śmierć tylko dlatego, że był księdzem katolickim. Ponadto zginęło ponad 600 zakonników i sióstr zakonnych” – wylicza ks. Paweł Rytel-Andrianik.

Rzecznik KEP przypomina, że 29 kwietnia to data symboliczna. Księża więzieni w Dachau złożyli ślub, że jeśli przeżyją obóz, będą pielgrzymować do sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. 29 kwietnia wieczorem obóz miał być zrównany z ziemią, a więźniowie wymordowani. Amerykanie jednak uprzedzili Niemców. Zaledwie kilka godzin przed planowaną likwidacją obozu wyzwolili oni 33 tys. więźniów, w tym 856 kapłanów. Po wojnie księża dotrzymali obietnicy i przez lata pielgrzymowali do sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. Najdłużej żyjącym kapłanem ocalonym z Dachau był ks. Leon Stępniak, który zmarł w 2013 r.

Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego to także dzień pamięci o kilkuset duchownych, którzy byli ofiarami reżimu sowieckiego lub władzy komunistycznej w okresie PRL-u. Wśród nich jest m.in. ks. Jerzy Popiełuszko.

„Święty Jan Paweł II podkreślił potrzebę upamiętnienia ofiar totalitaryzmów, mówiąc: „Za szczególną powinność naszego pokolenia w Kościele uważam zebranie wszystkich świadectw o tych, którzy dali życie za Chrystusa” (Bydgoszcz, 7.06.1999). Klerycy z Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie zapisali ręcznie 2947 nazwisk księży w Księdze Martyrologium Duchowieństwa Polskiego, którą złożyli na Jasnej Górze. W minionym roku miała miejsce pielgrzymka kapłanów do Dachau. Są również inne inicjatywy, potrzeba jednak kolejnych, aby męczenników XX wieku ocalić od zapomnienia…” – zaznacz ks. Rytel-Andrianik.