Ogólnopolską Interdyscyplinarną Konferencję „Bioetyka pokolenia Karola Wojtyły – Jana Pawła II” odbywającą się 14 stycznia br. w krakowskich Łagiewnikach poprzedziła Msza św. w Bazylice Bożego Miłosierdzia, której przewodniczył kard. Stanisław Dziwisz.

Ks. dr hab. Andrzej Muszala, dyrektor Międzywydziałowego Instytutu Bioetyki, jeden z organizatorów, podkreślał, że konferencja jest „hołdem wdzięczności dla pokolenia współpracowników Karola Wojtyły – Jana Pawła II w zakresie teologii, duszpasterstwa rodzin, medycyny pastoralnej, bioetyki”. Ks. Muszala w krótkim wprowadzeniu do konferencji przywołał jeden z listów Wandy Półtawskiej do Karola Wojtyły, w którym młoda lekarka pisała o konieczności podbudowania biologii etyką. „Oficjalnie słowo „bioetyka” jest w użyciu od 1970 r. Wanda Półtawska użyła go dwa lata wcześniej” – mówił dyrektor MIB.

Wszystkich zebranych gości i prelegentów powitał kard. Stanisław Dziwisz. Metropolita Krakowski podkreślił że Łagiewniki są najlepszym miejscem na spotkanie uczniów Karola Wojtyły-Jana Pawła II, którego myśl bioetyczna rodziła się i rozwijała właśnie w królewskim mieście.

Jako pierwsza głos miała zabrać dr Wanda Półtawska, ale ze względu na chorobę była nieobecna. Jej mąż, prof. Andrzej Półtawski jako filozof wprowadził w tematykę godności człowieka. Następnie o „początkach myśli bioetycznej i Instytutu Bioetyki w Krakowie” mówił o. Karol Meissner. Benedyktyn opowiadał m.in. o tym, jak ks. Karol Wojtyła prosił go o przejrzenie „lekarskim okiem” rękopisu Miłości i odpowiedzialności, a także o pracy nad materiałami do encykliki Pawła VI Humanae vitae. Prof. Zbigniew Chłap, emerytowany profesor Akademii Medycznej w Krakowie, jako jedna z pierwszych osób poproszona przez Jana Pawła II do tworzenia „Akademii Pro Vita”, opowiadał o jej początkach. Wykład był ilustrowany dokumentami i zdjęciami. Prelegent przypomniał słowa Jana Pawła II, które zanotował ks. prof. Tadeusz Styczeń: „Jestem papieżem życia i odpowiedzialnego rodzicielstwa”. O „duszpasterstwie lekarzy w Kościele krakowskim” opowiadali ks. dr Wacław Gubała i ks. dr hab. Dariusz Oko. Podwaliny pod to duszpasterstwo kładł ks. Karol Wojtyła. Dziś jest to najliczniejsze duszpasterstwo zawodowe w Krakowie.

Drugą część konferencji rozpoczął ks. dr Bogusław Mielec, który w referacie „Polskie tło encykliki Humanae vitae” znaczną część poświęcił sprawie tzw. memoriału krakowskiego. Dokument ten został przygotowany na polecenie kard. Karola Wojtyły przez zespół teologów, lekarzy, etyków. Wywarł znaczący wpływ na kształt encykliki Pawła VI. W dalszej części konferencji ks. dr hab. Tomasz Kraj rozważał „różnicę między Naturalnym Planowaniem Rodziny a antykoncepcją”. Ks. Kraj poruszył moralny aspekt zagadnienia uwzględniając w swoim wystąpieniu m.in. kwestię integralnej seksualności i rolę cnoty czystości w życiu małżeńskim.

Prowadzący tę sesję ks. prof. Tadeusz Biesaga SDB, kierownik katedry Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, zapowiedział część konferencji poświęconą etyce medycznej. Dr n. med. Jerzy Umiastowski mówił o „wkładzie Karola Wojtyły – Jana Pawła II w upowszechnianiu właściwego modelu etyki lekarskiej”. Prelegent podkreślił rolę odwagi zabierania głosu przez katolika w gremiach lekarskich. Nad problemem „cierpienia psychicznego w ujęciu Karola Wojtyły i Antoniego Kępińskiego” pochylił się prof. Zdzisław Ryn. Nakreślił on wspólnotę korzeni obu postaci, mówił m.in. o ich przyjaźni z czasów licealnych, kiedy byli prezesami szkolnych Sodalicji Mariańskich a także o doświadczeniu cierpienia niezawinionego na przykładach zamachu na Jana Pawła II, jak i pobytu Kępińskiego w obozie koncentracyjnym. Tę część zamknęło wystąpienie abp. Henryka Hosera, który nakreślił przyszłość myśli bioetycznej Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Hierarcha i lekarz zarazem zwrócił uwagę na popularność „teologii ciała” błogosławionego papieża.

Trzecią część konferencji stanowił panel dyskusyjny, który poprowadził ks. dr Antoni Świerczek adiunkt Katedry Teologii Małżeństwa i Rodziny UPJPII. W panelu jako pierwszy zabrał głos ks. inf. Władysław Gasidło, który w czasie pasterzowania w Krakowie kard. Karola Wojtyły pracował w Wydziale Duszpasterstwa Rodzin jako referent, diecezjalny duszpasterza rodzin i dyrektor Wydziału. Ks. Gasidło podkreślił, że najskuteczniejszym sposobem promocji myśli bioetycznej Jana Pawła II jest świadectwo ludzi, którzy żyją zgodnie ze wskazaniami papieże-Polaka. Następnie dr n. med. Tadeusz Wasilewski dał świadectwo lekarza, który dziś traktuje ludzki zarodek jako swojego pacjenta, choć wcześniej był promotorem metody in vitro. Dokładnie cztery lata temu nastąpił w jego życiu zwrot i zaczął popularyzować naprotechnologię. Świadectwo zostało entuzjastycznie przyjęte przez publiczność. Następnie Marian Szczepanowicz, prezes zarządu fundacji „Życie i Płodność”, inżynier, ojciec czworga dzieci, od ponad 30 lat zajmujący się poradnictwem rodzinnym, przytoczył historię swojego zaangażowania w list poparcia skierowany do Pawła VI po opublikowaniu encykliki Humanae vitae, a także odpowiedź jaką papież przysłał do krakowskich studentów.

Konferencji towarzyszyła wystawa unikatowych dokumentów i zdjęć ilustrujących początki polskiej myśli bioetycznej. Równolegle trwał także kiermasz książek o tematyce bioetycznej.

Konferencję zorganizowały Miedzywydziałowy Instytut Bioetyki Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, Katedra Teologii Moralnej Ogólnej UPJPII, Katedra Teologii Życia oraz fundacja „Życie i Płodność”.