W 2020 roku mija 100. rocznica urodzin Karola Wojtyły, wielkiego Małopolanina, który jako papież Jan Paweł II miał ogromny wpływ na losy swojej ojczyzny i pokojowe przemiany w Europie Wschodniej. Jego dziedzictwo nie ogranicza się jednak tylko do historycznej roli. Papież Polak pozostawił po sobie przede wszystkim wartościową spuściznę, która w równym stopniu dotyczy spraw duchowych, co życia społecznego. Właśnie jej poświęcony był specjalny panel podczas ostatniego, trzeciego dnia Forum Ekonomicznego w Karpaczu, na terenie Małopolskiej Strefy Spotkań.

W panelu pod hasłem "Jan Paweł II. Papież dialogu" wzięli udział: Marta Malec-Lech z Zarządu Województwa Małopolskiego, ks. prof. Damian Wąsek – członek Polskiej Akademii Umiejętności, wykładowca na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, Agata Szuta - dyrektor Instytutu Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II w Krakowie oraz radny województwa, a zarazem przewodniczący Komisji Ochrony środowiska i Bezpieczeństwa Publicznego Robert Bylica. Dyskusję moderował ks. Łukasz Piórkowski, dyrektor Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach.

Na początku rozmowy Marta Malec-Lech przypomniała o kluczowych projektach realizowanych przez województwo małopolskie, poświęconych Janowi Pawłowi II.

- W roku setnych urodzin Jana Pawła II chcieliśmy upamiętnić tego wybitnego Polaka. W ramach projektu Małopolska Janowi Pawłowi II przygotowaliśmy wiele inicjatyw, ale ze względu na pandemię część z nich zostaje przeniesiona na przyszły rok. Chcemy przypomnieć młodym pokoleniom naukę Jana Pawła II – podkreśliła Marta Malec-Lech z ZWM.

Marta Malec-Lech wspomniała także o nagrodzie im. Jana Pawła II Veritatis Splendor, która jest przyznawana za szczególne zasługi na rzecz szerzenia dialogu między kulturami w wymiarze kulturowym, społecznym, międzykulturowym. Podkreśliła też istotę rodziny, o której zawsze pamiętał w swoim nauczaniu Jan Paweł II.

- Rodzina to pierwsze miejsce, w którym dzieci uczą się dialogu, a ich pierwszymi nauczycielami są rodzice. Rola rodziców jest w tym aspekcie niezwykle ważna, to właśnie oni kształtują młodych ludzi, którzy następnie uczą się prowadzić dialog z innymi – mówiła Marta Malec-Lech z ZWM.

Robert Bylica podkreślił, że współpracując jako radny przy realizacji wojewódzkich konkursów m.in. Mecenatu Małopolski, obserwował wiele ciekawych inicjatyw, które są właśnie poświęcone pamięci Jana Pawła II.

- Dialog, który prowadził Jan Paweł II wynikał z tego, że doskonale rozumiał, że bez dialogu między religiami nie ma pokoju na świecie. Podkreślał, że dialog wypływa z głębi poszanowania drugiego człowieka – mówił radny Bylica.

Wspomniał także o papieskich encyklikach, które traktują o rodzinie i postawach społecznych. Podkreślił także, że zauważa niebezpieczną tendencję dotyczącą osładzania postaci Jana Pawła II i sprowadzania go do kremówek i pieśni Barka. A przecież Jan Paweł II to nie tylko mocna osobowość, ale także jego liczne dokonania i pisma filozoficzne, które po sobie zostawił.

Agata Szuta z Instytutu Dialogu Międzykulturowego powiedziała o historii powstania Instytutu i inicjatywach przez niego realizowanych m.in. o projekcie “Mieć Wyobraźnię Miłosierdzia”. Wspomniała też słowa Jana Pawła II, wypowiedziane na krakowskich Błoniach, podczas ostatniej pielgrzymki wielkiego Polaka do Ojczyzny: "Nie budujcie mi spiżowych pomników, miejcie wyobraźnię miłosierdzia". Wspomniała także o tym, że postać Jana Pawła II jest dla dzisiejszych 15-latków postacią historyczną, a mówienie o jego nauce jest dziś niezwykle trudne. Podkreśliła także znaczenie dialogu we współczesnym świecie.

- Dialog powinien zaczynać się w szkole. Zapominamy mówić w języku dialogu, nasz język jest kłótliwy i agresywny. A przecież ktoś jest odbiorcą naszego języka. Jeśli młodzi ludzie rozmawiając z nami, nie znajdą w nas człowieka dialogu, człowieka który potrafi budować relację, zaczynają szukać w internecie. Należy pamiętać, że dialog to nie tylko rozmowa czy kłótnia, to coś więcej. Jan Paweł II podczas rozmowy całą uwagę skupiał na drugim człowieku, słuchał go, rozumiał, nie oceniał. My coraz częściej oceniamy innych ludzi, wcale ich nie słuchając – mówiła Agata Szuta.

Ksiądz Damian Wąsek proponował uruchomić wyobraźnię historyczną i wspomniał o prowadzonych przez Jana Pawła II dialogach z ludźmi, z którymi było mu nie po drodze. Mowa chociażby o spotkaniu z generałem Jaruzelskim, który sam podkreślał, że rozmowa z papieżem odbyła się w klimacie wzajemnego szacunku, kultury i taktu.

- Prowadząc dialog z kimś, z kim się nie zgadzamy oceniamy wszystkie jego tezy i wrzucamy do jednego worka, a przecież dopiero szczery dialog pozwala nam zweryfikować poprawność pewnych tez czy krytykę innych. Czasem w dialogu tak jest, że są racje których chcemy bronić, ale czasem warto pójść na kompromis, by osiągnąć porozumienie – podkreślił ksiądz Wąsek.

Ksiądz Damian Wąsek powiedział także o zagrożeniach wynikających z braku wzajemnego słuchania, braku wartości, wyłuszczania tylko własnych racji, bez chęci ich zmiany i chęci zrozumienia drugiej strony.

Hasło panelu powracało podczas rozmowy uczestników w różnych ujęciach tematycznych. Przesłanie dialogu w przypadku Ojca Świętego miało bowiem niezwykle głębokie i złożone znaczenie, obejmując wiele sfer ludzkiego życia.

- Jan Paweł II nie bez powodu był nazywany Papieżem dialogu. Od początku swojego pontyfikatu głosił bowiem przesłanie dotyczące szacunku wobec drugiego człowieka i porozumienia ponad religijnymi oraz ideowymi podziałami. Dzisiaj jego nauka wydaje się szczególnie istotna wobec wyzwań, które przynosi ze sobą XXI wiek – napięć społecznych, ale i np. sytuacji pandemii. To spuścizna będąca dla nas cennym drogowskazem w codziennej egzystencji i działalności publicznej – podsumowała Marta Malec-Lech z zarządu województwa.