„Bazylika św. Piotra wybudowana została na grobie Księcia Apostołów, sięgamy więc korzeni Kościoła. A obok nas, w zasięgu ręki i wzroku, grób świętego Papieża, jakże nam bliskiego, który trzydzieści osiem lat temu, 22 października 1978 roku, rozpoczynał swój długi pontyfikat, podczas którego wprowadził Kościół w trzecie tysiąclecie wiary chrześcijańskiej. To wtedy wypowiedział słowa, które naznaczyły jego papieską posługę: „Nie lękajcie się! Otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi” – mówił na początku Mszy św. kard. Dziwisz.

Homilia rozpoczęła się od komentarza do Ewangelii odczytywanej we wspomnienia świętych papieży a dotyczącej rozmowy, jaką zmartwychwstały Jezus odbył z Szymonem Piotrem na brzegu Jeziora Tyberiadzkiego, gdy pytał apostoła o miłość.

„Wiemy z osobistych wypowiedzi Jana Pawła II, zarówno z początków jego pontyfikatu, jak i u jego schyłku, że treść rozmowy Jezusa z Szymonem Piotrem stanowiła stały punkt odniesienia do osobistej, codziennej rozmowy Papieża z Chrystusem. Odpowiedź, jakiej udzielał, przyjmowała wieloraką formę. Z jednej strony powtarzał słowa Szymona Piotra w sanktuarium swego serca. Z drugiej strony odpowiedzią była niezmordowana służba, jakiej się podejmował dzień po dniu, przez niemal dwadzieścia siedem lat pontyfikatu. Odpowiedzią było papieskie nauczanie, poprzedzane godzinami studium, refleksji, twórczej pracy, której owocem były dokumenty, homilie, katechezy, przemówienia. Odpowiedzią były decyzje, konsultowane, przemyślane, podejmowane w ramach rządów jako sternik kierujący łodzią Kościoła. Odpowiedzią było przewodzenie modlitwie ludu Bożego, celebracje i nabożeństwa. Odpowiedzią były niezliczone spotkania oraz audiencje publiczne i prywatne, podróże apostolskie, podczas których docierał do najdalszych zakątków świata, wszędzie głosząc Dobrą Nowinę, umacniając wiarę, budząc nadzieję, zachęcając do prawdziwej miłości” – wyliczał były papieski sekretarz i dodawał, że Jan Paweł II nie głosił swojej osobistej nowiny. Jedyną nowiną, jaką głosił, był Jezus Chrystus, Odkupiciel człowieka. „On za Nim poszedł w młodości, oddał się Mu na służbę i pozostał wierny w tej służbie do ostatniego tchnienia”. Hierarcha zaznaczył także, że odpowiedzią Jana Pawła II na Chrystusowe pytanie o miłość było cierpienie, znoszone heroicznie, do końca, i ofiarowane za Kościół.

„Mijają lata od inauguracji pontyfikatu Jana Pawła II i od jego błogosławionej śmierci. Przyszło na świat i dorasta nowe pokolenie. Kościół stawia czoło nowym wyzwaniom. Ale pamięć o świętym Papieżu towarzyszy nam stale i pomaga nam odpowiadać na nowe sytuacje i potrzeby Kościoła” – mówił kard. Dziwisz wskazując na Światowe Dni Młodzieży i Nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia, które wymownie przypominają osobę i dzieło św. Jana Pawła II.

W Eucharystii, która rozpoczęła się o godz. 7, uczestniczyło kilku kardynałów, arcybiskupów oraz biskupów (m.in. kard. Kazimierz Nycz, kard. Stanisław Ryłko, abp Konrad Krajewski, abp Józef Kowalczyk), kilkunastu kapłanów oraz kilkudziesięciu wiernych z Polski, Włoch oraz Stanów Zjednoczonych.

We Mszy wzięła udział również szefowa Kancelarii Prezesa rady Ministrów pani Beata Kępa.

Polscy biskupi polscy oraz przedstawiciele Rządu przebywają w Rzymie w ramach narodowej pielgrzymki, która jest dziękczynieniem za Światowe Dni Młodzieży w Krakowie oraz 1050 lecie Chrztu Polski.