Benedykt XVI w encyklice „Spe salvi” napisał, iż chrześcijanin nie wie, co czeka go w przyszłości, ale wie, że jego życie nie kończy się pustką. Tylko gdy przyszłość jest pewna jako rzeczywistość pozytywna, można żyć w teraźniejszości. Nie wiemy, jaki będzie nadchodzący Wielki Post, w jakich okolicznościach będziemy go przeżywać. Wiemy natomiast, że on zawsze prowadzi do Triduum Paschalnego, a następnie do Wielkanocy. Chrystus już na zawsze poprzez swoją mękę, śmierć i zmartwychwstanie odniósł zwycięstwo nad śmiercią, a nam otworzył drzwi do życia wiecznego.

Tegoroczne pielgrzymowanie do kościołów stacyjnych odbędzie się pod hasłem „Kierunek: Nadzieja”. Niech podążanie w kierunku nadziei płynącej ze zmartwychwstania Jezusa będzie wypełnione Eucharystią i Słowem Bożym oraz uczynkami miłosierdzia. Nadzieja ta niech pozwoli także pokonać wszelkie obawy, które kryją się w naszych sercach.

Zwyczaj pielgrzymowania do kościołów stacyjnych jest praktykowany w Archidiecezji Krakowskiej od 2017 r. Przez cały Wielki Post (z wyłączeniem niedziel) Msze św. sprawowane są przez biskupów w różnych kościołach miasta. Świątynie zostały wybrane na podstawie analogii do rzymskich pierwowzorów w związku z liturgią słowa lub ze względów topograficznych.

Tradycja kościołów stacyjnych narodziła się w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, kiedy w Rzymie podczas Wielkiego Postu wierni pod przewodnictwem papieża gromadzili się każdego dnia w innym kościele, związanym z kultem męczenników. Pierwszym rzymskim kościołem stacyjnym, wybranym przez Grzegorza Wielkiego, jest bazylika św. Sabiny na Awentynie. Każdego roku właśnie tam papież odprawia Eucharystię w Środę Popielcową. Natomiast w tym roku z powodu pandemii Franciszek będzie sprawował Mszę św. w Bazylice św. Piotra.

Pielgrzymowanie papieża po rzymskich kościołach nie ograniczało się jedynie do okresu Wielkiego Postu, lecz trwało cały rok, obejmując najważniejsze święta i okresy liturgiczne. Tradycja wielkopostnych kościołów stacyjnych była kultywowana w Rzymie aż do początków XIV wieku. Przywrócono ją tam w 1979 r.