Pierwsze ślady kultu Serca Maryi spotykamy już w XII w., kiedy wielu świętych: św. Anzelm czy św. Bernard z Clairvaux, a później inni, zwrócili uwagę na Serce Maryi, czcząc je w swoich modlitwach. Kult Serca Maryi rozwijał się równolegle z rozwojem kultu do Najświętszego Serca Pana Jezusa. Wtedy na obrazach zaczęły się pojawiać na postaciach Maryi i Jezusa wizerunki ich Serc.

Ogromną rolę w kulcie Serca Maryi odegrały jej objawienia, szczególnie w 1830 św. Katarzynie Labouré, w Paryżu, gdzie na rewersie objawionego Cudownego Medalika widnieje m.in. Serce Maryi.

W wieku XIX rozpowszechniło się nabożeństwo do Niepokalanego Serca Maryi dla podkreślenia Jej przywileju niepokalanego poczęcia i wszystkich skutków, jakie ten przywilej na Maryję sprowadził. Duże znaczenie w propagowaniu i rozwoju kultu Niepokalanego Serca Maryi miały objawienia w Fatimie z 1917, gdzie Maryja zaleciła wynagradzanie za grzechy świata, poprzez przyjmowanie Komunii świętej wynagradzającej i odprawianie nabożeństwa pierwszych sobót miesiąca do jej Niepokalanego Serca.

31 października 1942 papież Pius XII poświęcił świat Niepokalanemu Sercu Maryi, a dwa lata później 4 maja 1944 wprowadził Święto Niepokalanego Serca Maryi w całym Kościele. 8 września 1946 Prymas Polski August Hlond poświęcił naszą ojczyznę na Jasnej Górze Niepokalanemu Sercu Maryi przed Obrazem Matki Bożej Częstochowskiej.

Do reformy II Soboru Watykańskiego obchodzono je 22 sierpnia, na zakończenie oktawy Wniebowzięcia NMP, a obecnie jest to sobota po Uroczystości Najświętszego Serca Jezusowego.