Pamiątki po Zbigniewie Rysiu ps. „Fantom” – kurierze AK

Zbigniew Ryś ps. „Fantom” to kurier AK, który większość swojego życia spędził w Nowym Sączu, gdzie służył m.in. w 1. Pułku Strzelców Podhalańskich. Podczas powodzi stulecia w 1934 r. uratował w Nowym Sączu około 60 osób, otrzymując za ten czyn „Medal za Ratowanie Ginących”. Od wiosny 1940 r. w konspiracji ZWZ organizował kurierską sieć łączności. 28 lipca 1940 r. wraz z siostrą Zofią uczestniczył w odbiciu kuriera Polskiego Państwa Podziemnego Jana Karskiego ze szpitala w Nowym Sączu. Jako kurier pokonał trasę Warszawa-Budapeszt 108 razy, za każdym razem ryzykując własnym życiem. Przerzucał dokumenty, pieniądze i ludzi.

Pamiątki, które muzeum przekazała rodzina Zbigniewa Rysia inicjują rozbudowę wystawy stałej kurierów AK. Wśród przekazanych pamiątek jest fałszywy paszport z 1944 roku, legitymacja w języku węgierskim wystawiona na nazwisko Klovacs Mihaly oraz prawo jazdy. Wszystkie te dokumenty pomagały Zbigniewowi Rysiowi w jego pracy kurierskiej. Oprócz nich na wystawie znalazły się odznaczenia m.in. miniatura srebrnego Krzyża Virtuti Militari V klasy, Krzyż Walecznych, Krzyż Partyzancki oraz przedmioty osobiste - dysk lekkoatletyczny, budzik z dedykacją, ryngraf z wizerunkiem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, modlitewnik.

“Cieszą nas kolejne inicjatywy, z którymi do zwiedzających wychodzi Muzeum AK. Rosnąca liczba odwiedzających potwierdza słuszność utworzenia instytucji, która podtrzymuje pamięć o naszych bohaterach. Muzeum AK to właśnie jedno z takich centrów pamięci narodowej. Teraz gdy do muzealnych zasobów dołączają pamiątki po sądeczaninie Zbigniewie Rysiu ma to dla mnie także osobiste znaczenie. Dzięki takim ludziom Małopolska i ziemia sądecka – moja mała ojczyzna - wpisują się na stałe w historię naszego kraju” – mówi Leszek Zegzda odpowiedzialny w zarządzie województwa za obszar kultury.

Poczet żołnierzy AK

Muzeum Armii Krajowej w Krakowie podjęło się niezwykle trudnego zadania. Po ponad 70 latach od zakończenia II wojny światowej prowadzi prace nad stworzeniem kompletnej elektronicznej bazy żołnierzy Armii Krajowej. Dzięki tej inicjatywnie powstanie wirtualny pomnik podziemnej armii II wojny światowej. Baza stanie się źródłem wiedzy historycznej dla przyszłych pokoleń, upamiętni też bohaterów. Pierwszy etap, od którego muzeum rozpocznie prace, to kompilacja istniejących opracowań, a także praca z dokumentami zgromadzonymi przez lata we własnym archiwum. Poczet jest zamierzeniem długofalowym, realizowanym na mocy porozumienia ze Światowym Związkiem Żołnierzy AK, który obok Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego jest strategicznym partnerem przedsięwzięcia. Docelowo projekt ma przyjąć formę ogólnodostępnej bazy zawierającej możliwie najwięcej zweryfikowanych naukowo materiałów.

„Historia wpada w ucho” – ścieżka zwiedzania dla osób z dysfunkcją słuchu

Muzeum AK poszerza swoją ofertę dostosowując ją do potrzeb osób niesłyszących. Specjalnie dla nich już jesienią we wnętrzach muzeum powstanie ścieżka edukacyjna „Historia wpada w ucho”. Cała trasa będzie opracowana w polskim języku migowym.