Książka
Nowe wydanie „Elementów filozofii nauki” abp. Życińskiego
„Filozofia nauki bez historii jest pusta, historia nauki bez filozofii jest ślepa”. Tę sentencję Imre Lakatosa wpisano na okładce nowego wydania „Elementów filozofii nauki” abp. Józefa Życińskiego, którego 4. rocznicę śmierci obchodziliśmy 10 lutego. Nowe, poszerzone wydanie na półki księgarskie trafiło 25 lutego 2015 dzięki staraniom wydawnictwa Copernicus Center PRESS.
Książka przedstawia podstawowe nurty współczesnych dyskusji o istocie poznania naukowego. Omawia zarówno klasyczne stanowiska klasyków filozofii: Poppera, Bridgmana czy Khuna, jak i rozległą panoramę współczesnych teorii filozofii nauki, w których próbuje się akcentować wpływ czynników społeczno-kulturalnych na treść teorii przyrodniczych. Polemizując ze stanowiskiem Szkoły Edynburskiej i próbami zastępowania epistemologii nauki przez socjologię nauki, konsekwentnie broni koncepcji, w której podstawową rolę w nauce odgrywają czynniki racjonalne.
„Na progu greckiej refleksji filozoficznej sformułowano opinię, iż filozofia rodzi się ze zdumienia i oczarowania. Opinia ta znajduje potwierdzenie w rozwoju współczesnej nauki. Ta ostatnia zrodziła się bowiem i rozwinęła w wyniku krytycznej racjonalizacji XIX-wiecznych zachwytów nad wyidealizowanym obrazem nauki. W procesie racjonalizacji nie uniknięto wprawdzie kolejnych złudzeń towarzyszących nowym fascynacjom, ale w ogniu polemik możliwe stało się znalezienie odpowiedzi na pytanie: „Czym nie jest teoria naukowa?” – pisze abp Życiński.
Metropolita lubelski abp Józef Życiński (1948-2011) był filozofem i teologiem. Jest autorem ponad 50 książek i setek artykułów z zakresu filozofii nauki, filozofii przyrody, kosmologii, teorii ewolucji i teologii oraz tekstów publicystycznych. Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie i Uniwersytetu Jagiellońskiego, pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Jest autorem m.in. książek „Świat matematyki i jej materialnych cieni” (CCPress 2013), „Struktura rewolucji metanaukowej” (CCPress 2013), „Transcendencja i naturalizm” (CCPress 2014).
Józef Życiński, Elementy filozofii nauki, Copernicus Center PRESS, Kraków 2015