W ostatnim czasie wolność religijna została naruszona w krajach, które zamieszkuje ponad połowa ludności świata – wynika z raportu Papieskiego Stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie, od lata badającego problem wolności religijnej na świecie. Pomaga ono też ofiarom aktów przemocy ze względu na religię lub wyznanie.

Florian Ripka, dyrektor niemieckiego oddziału organizacji mówi z rozmowie z Radiem Watykańskim o głównych powodach prześladowań. Zaznacza, że do zwiększonego łamania wszystkich praw człowieka, w tym wolności religijnej, doprowadziło na świecie utrzymanie i konsolidacja władzy w rękach autokratów oraz przywódców grup fundamentalistycznych.

Drugi powód dotyczył krajów islamskich. „Jesteśmy naprawdę zaniepokojeni tym, co dzieje się w Afryce Subsaharyjskiej, w krajach takich jak Burkina Faso, Niger, Mali i Mozambik. Wszędzie tam widzimy, że rządy podejmują coraz mniej działań przeciwko stowarzyszeniom takim jak Boko Haram i zwolennikom tak zwanego Państwa Islamskiego”.

„Trzeci powód, dla którego prawa człowieka do wolności religijnej są naruszane, stanowią kraje ultranacjonalistyczne, np. Indie” – mówi Florian Ripka. Dodaje, że istnieje różnica między północą Indii a południem, na przykład w Kerali, gdzie ogólnie panuje wolność religijna.

Pomoc Kościołowi w Potrzebie w raporcie opublikowanym na ten temat zauważa również hybrydowe rodzaje prześladowań, tzn. „w białych rękawiczkach”, oraz te krwawe. Niektóre państwa stosują kontrowersyjne przepisy ograniczające wolność wyznania lub dyskryminujące pewne wspólnoty religijne, co odbywa się zasadniczo bez protestów. Z drugiej strony brutalne ataki na wyznawców „niewłaściwej” religii zostały „znormalizowane” i w większości nie były ścigane (np. Ameryka Łacińska).

Zazwyczaj większość grup wyznaniowych doświadczających prześladowań pochodzi z mniejszościowych wspólnot. Coraz częściej jednak prześladowań doświadczają także większościowe grupy religijne (Nigeria, Nikaragua).

W krajach rozwiniętych media społecznościowe były wykorzystywane do marginalizacji i atakowania grup wyznaniowych. Takie zdarzenia podważały podstawowe wartości, w tym wolność sumienia, myśli, religii, wolność wypowiedzi, przemieszczania się i zgromadzeń.

Po pandemii w większości regionów świata nastąpił liczny powrót wiernych do świętowania głównych uroczystości, które są publicznym wyrazem religijności.

Papieskie Stowarzyszenie Pomoc Kościołowi w Potrzebie zwraca uwagę, że wzrosła liczba inicjatyw dotyczących dialogu międzyreligijnego. Papież Franciszek i inni przywódcy Kościoła na całym świecie poszerzyli swoje relacje z różnymi wspólnotami, czego przykładem jest m.in. encyklika Fratelli Tutti oraz wiele spotkań międzyreligijnych.

„On chce budować mosty. I to był duży postęp, kiedy przyjechał do Iraku, kilka lat temu, ponieważ ludzie na ekranach, czy to muzułmanie, czy chrześcijanie, widzieli, że Papież witał się z przywódcami wyznawców islamu” – wskazuje dyrektor niemieckiego oddziału Pomocy Kościołowi w Potrzebie.