Uroczystości
Św. Andrzej Świerad
W kalendarzu liturgicznym wspominamy dziś św. Andrzeja Świerada, uznawanego za pierwszego polskiego misjonarza. Ślady jego pustelni można odwiedzać w Tropiu na Sądecczyźnie. W tamtejszym sanktuarium co roku ku czci świętego odbywa się błogosławieństwo nowego miodu, gdyż jednym z pokarmów pustelniczych był miód leśny.
Świerad (takie było jego pierwotne imię) urodził się w rodzinie wieśniaczej w drugiej połowie X wieku. Najprawdopodobniej wychowywał się w środowisku już schrystianizowanym. Wiadomo, że przez wiele lat prowadził pełne umartwień życie w pustelni pod skałą w pobliżu Czchowa. Fakt ten zanotował Jan Długosz, znawca miejscowych okolic i tradycji. Następnie Świerad krzewił chrześcijaństwo na ziemi sądeckiej. Prawdopodobnie przebywał w eremie koło Tropia nad Dunajcem. Ok. 1018 roku, kiedy bliższe kontakty nawiązali Bolesław Chrobry i św. Stefan, Świerad udał się na południe, w okolice Nitry – ośrodka węgierskiej władzy wśród ludności słowackiej. Wydarzenie to opisuje węgierski "Żywot św. Stefana" z XI wieku.
Na tamtych terenach Świerad prowadził działalność misyjną. Najpierw wstąpił do klasztoru, gdzie przyjął habit i zakonne imię Andrzej, potem ponownie podjął życie pustelnicze – najpierw w grocie skalnej niedaleko klasztoru, a później w jaskini na Skałce koło Terenczyna. Ostatni okres życia Andrzeja Świerada, jego śmierć oraz pośmiertne cuda zostały opisane w 1064 roku – na potrzeby procesu kanonizacyjnego – przez bł. Maurusa. Ten biskup węgierskiego miasta Pecs jeszcze jako młodzieniec osobiście widział Świerada, zaś szczegóły jego pustelniczego życia poznał dzięki opowieściom jego ucznia – św. Benedykta.
Ok. 1064 roku ciała pustelników przeniesiono z klasztoru na górze Zobor do katedry w Nitrze.
Andrzej Świerad i Benedykt zostali kanonizowani w 1083 roku jako jedni z pięciu świętych ówczesnego królestwa węgierskiego. Są to zarazem pierwsi Polacy wyniesieni na ołtarze. Papież Grzegorz VII powiedział o nich, że "rzucili pierwsze nasiona chrześcijańskiej wiary w ziemię węgierską, a swoim przepowiadaniem i sposobem życia nawrócili ją do Boga".
Św. Andrzej Świerad jest patronem młodzieży chorwackiej, słowackiej i węgierskiej.
W Polsce jego sanktuarium znajduje się w Tropiu w diecezji tarnowskiej. Położone jest ono na skale nad Dunajcem. Król Kazimierz Odnowiciel ufundował tam niewielki biały kościółek, jeden z najstarszych w Polsce. Obecnie znajdują się w nim relikwie świętego, którego dziś wspominamy. Obok kościoła stoi pień dębu św. Świerada, który według legendy miał pęknąć po to, aby pustelnik mógł znaleźć w nim schronienie. Kawałek dalej jest wyżłobiona w skale kaplica św. Świerada, wzniesiona w XVII wieku prawdopodobnie w miejscu pustelni świętego. W jej pobliżu znajduje się pośwęcone św. Andrzejowi źródło, z którego woda – według wiary okolicznych mieszkańców – pomaga w leczeniu chorób oczu.