Piotr urodził się w 1007 roku w Rawennie, w ubogiej, wielodzietnej rodzinie. Wcześnie utracił rodziców. Zaopiekowała się nim siostra Rozelina, a starszy brat Damian zajął się jego wykształceniem. Idąc za radą siostry wysłał Piotra na studia do Rawenny, Faenzy i Parmy.

Młodszy brat przyjął święcenia kapłańskie w rodzinnym mieście. Po pewnym czasie zrezygnował jednak z czynnego życia i udał się na pustkowie, a stamtąd do klasztoru benedyktynów-eremitów. W 1043 roku został opatem eremu kamedulskiego w Fonte Avellana. Odnowił życie zakonne, był kierownikiem duchowym i doradcą wielu klasztorów. Założył dwa inne opactwa i ułożył dla nich osobną regułę. Dzięi niemu powstały także liczne ośrodki pustelnicze, m.in. w Marchii, Umbrii, Romanii i w Abruzzach.

Piotr był zaufanym współpracownikiem papieży. Wielokrotnie pełnił funkcję mediatora i papieskiego legata na synodach. Mikołaj II wysłał go do Mediolanu, by w diecezji tamtejszej zaprowadził konieczne reformy. Papież Stefan II mianował go w 1057 roku biskupem Ostii i kardynałem. Był także osobistym doradcą papieża Aleksandra II, który w 1062 roku zlecił mu misję we Francji, by załagodził spór między biskupem Macon a słynnym opactwem w Cluny.

5 lat później Piotr Damiani otrzymał pozwolenie na zrzeczenie się biskupstwa w Ostii i powrót do Fonte Avellana. Nadal jednak służył papieżowi pomocą. W roku 1069 udał się do Frankfurtu nad Menem, aby przekonać cesarza Henryka IV, by nie opuszczał swojej prawowitej małżonki, a po kolejnych dwóch latach jako legat papieski uczestniczył w konsekracji kościoła benedyktynów na Monte Cassino. W 1072 roku Piotr przybył do Rawenny, by pojednać tamtejszego biskupa ze Stolicą Apostolską. W drodze powrotnej zachorował i w nocy z 22 na 23 lutego 1072 roku niespodziewanie zmarł.

Piotr Damiani pracował nad wewnętrzną odnową Kościoła. W swoich pismach zwalczał nadużycia symonii i inwestytury, które dręczyły wówczas Kościół. Był także wielkim znawcą Biblii i Ojców Kościoła oraz znakomitym kanonistą. Pozostawił po sobie utwory poetyckie, listy, kazania oraz pisma ascetyczne, a wśród nich rozprawę o życiu pustelniczym. Piotr długo jeszcze oddziaływał na ruchy reformatorskie w Kościele, czego dowodem może być miejsce, które zapewnił mu Dante w Boskiej Komedii. Poeta spotyka świętego w Raju (Pieśń XXI).

W roku 1821 papież Leon XII zatwierdził kult św. Piotra Damiani i ogłosił go doktorem Kościoła.