Ogień Pokoju Igrzysk Europejskich Kraków – Małopolska 2023 wędruje po Polsce - od Morza Bałtyckiego do Tatr. 5 czerwca dotarł 125 metrów pod ziemię – do komory Stanisława Staszica w Kopalni Soli „Wieliczka”. Umieszczony w solnej rzeźbie pozostanie pod ziemią do zakończenia Igrzysk (2 lipca).

Płomień Pokoju został rozpalony 3 kwietnia w Rzymie, a następnie wyruszył w drogę do Polski. Obecnie trwa sztafeta – pochodnia wraz ze sportowcami podróżuje po kraju, a wkrótce ponownie zawita do Krakowa. 21 czerwca na Stadionie Miejskim imienia Henryka Reymana odbędzie się Ceremonia Otwarcia Igrzysk Europejskich. Punktem kulminacyjnym będzie odpalenie znicza Igrzysk.

Przed nami święto całego kraju

Na razie Ogień Pokoju trafił jednak do Wieliczki. Obecny tu Minister Sportu i Turystyki Kamil Bortniczuk z dumą oznajmił, że dzięki staraniom organizatorów w Igrzyskach wezmą udział najlepsi sportowcy Europy.

- Przed nami święto nie tylko sportu, ale i całego kraju. Mamy okazję zaprezentować się jako kraj bezpieczny, stabilny i zdolny organizować sportowe widowiska na najwyższym światowym poziomie. Dziękuję dziś wszystkim osobom, które do tego doprowadziły, a dużo musieliśmy wspólnie przeżyć, by do tego momentu doszło. Przed nami świetlana przyszłość i perspektywa organizacji jeszcze bardziej ambitnych projektów – przekonywał minister.

W podobnym tonie wypowiadał się Wiceminister Aktywów Państwowych Andrzej Śliwka. – To wyjątkowa radość, że możemy spotkać się dziś w miejscu będącym jedną z wizytówek Polski. To doskonała lokalizacja, by zaprezentować medale, o które za kilkanaście dni będą walczyć sportowcy. Medale, które symbolizują i wynagradzają ich trud, ciężką pracę. Cieszę się również, że spółki skarbu państwa angażują się w to wydarzenie, bo obok Kopalni „Wieliczka”, w której dziś jesteśmy, partnerami generalnymi Igrzysk Europejskich zostały PKN Orlen i Totalizator Sportowy – powiedział.

Marszałek Województwa Małopolskiego Witold Kozłowski podkreślał, że za organizatorami kolejny krok w kierunku organizacji Igrzysk.

- Jeszcze dwa lata temu mogło się wydawać, że covid nas pokonał. Wówczas jednak minister Jacek Sasin wyznaczył pana Andrzeja Śliwkę jako osobę odpowiedzialną za projekt Igrzysk Europejskich 2023, a utworzone Ministerstwo Sportu i Turystki objął Pan Kamil Bortniczuk. To dzięki nim Igrzyska Europejskie w Polsce stały się faktem. Droga była kręta i wyboista, ale udało nam się pokonać wiele przeszkód – mówił Witold Kozłowski.

Jednoczenie wokół uniwersalnych wartości

Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Marcin Nowak podkreślił świetną współpracę z Kopalnią „Wieliczka”. – Nasza obecność w tym niezwykłym miejscu to kolejny krok w podróży Ognia Pokoju. To także wyjątkowy dzień, ponieważ zaprezentowano medale, które już wkrótce zdobywane będą przez naszych sportowców. Głęboko wierzę, że już pierwszego dnia Igrzysk przynajmniej jeden z tych medali zawiśnie na szyi polskiego sportowca. Zapraszam Państwa na największą imprezę 2023 roku w Europie – powiedział.

Zamknięty w górniczej lampie tzw. zicherce Ogień Pokoju przypomina o olimpijskich ideałach: honorze, uczciwości, solidarności. To również wartości ważne dla wielickich górników, którzy drążąc solną skałę tworzyli wielicką kopalnię, a teraz o nią dbają i udostępniają zwiedzającym.

– Ogień Pokoju ma wymiar symboliczny. Dawniej ogień przenoszony w kaganku górnikom dodawał otuchy, pozwalał znaleźć drogę, rozpraszał kopalnianą ciemność. Był towarzyszem i przewodnikiem. Dziś, 125 metrów pod ziemią, Ogień Pokoju ustawiliśmy na soli, która przez stulecia była źródłem bogactwa Polski. Sól jest zdolna poruszyć ludzkie serca i zjednoczyć wokół uniwersalnych wartości. Ogień i sól w wielickiej kopalni dziś wspólnie symbolizują światło, jedność, siłę, prawdę, promując najważniejsze wartości igrzysk olimpijskich – mówił Paweł Nowak, Prezes Zarządu Kopalni Soli „Wieliczka” S.A.

Prezentacja medali

Wieliccy górnicy przygotowali dla Ognia Pokoju solidny postument w kształcie górniczego kasztu. Na nim ustawiono rzeźbę z soli prezentującą logo Igrzysk. Autorem rzeźby jest górnik - rzeźbiarz Jan Banaś. Zicherka z ogniem wkomponowana jest w środek logotypu, a po obu bokach dumnie prężą pierś (również wykonane z soli) maskotki igrzysk: Smok Krakusek i Salamandra Sandra.

Sól to pod każdym względem dobry fundament dla Ognia Pokoju – słona skała jest bowiem solidna nie tylko jako minerał, ale też jako symbol: to znak mądrości, stałości i dotrzymanych obietnic. Ten płomień nigdy nie gaśnie – tak, jak nadzieja na pokój w Europie i na świecie.

W poniedziałek doszło także do prezentacji medali Igrzysk Europejskich. Kruszec na krążki pochodzi z recyklingu – m.in. z materiałów elektronicznych czy nieużywanej biżuterii. Medale są fuzją tradycji i nowoczesności. W dużym stopniu nawiązują do polskiej historii, ale i tradycji regionu – dlatego nie zabrakło tu uproszczonych form ludowych zdobień. Cała Europa, ale i świat, ma szansę poznać nasze korzenie i wyjątkowe DNA południowej Polski.

Medale III Igrzysk Europejskich – połączenie regionalnych tradycji i symboli olimpijskich

Medal to dla każdego sportowca wymarzone zwieńczenie wielu lat treningów, wyrzeczeń i determinacji oraz ukoronowanie wrodzonego talentu. Jego wykonanie i dobór kruszców nie są przypadkowe – wymaga to połączenia historii starożytnych Igrzysk Olimpijskich z tradycyjnym rzemiosłem i ponadczasowym wykorzystaniem metali szlachetnych. Wyjątkowe medale III Igrzysk Europejskich, pełne unikalnej symboliki zaprojektowała marka Beller we współpracy z Klaudią Gołaszczyk.

Medale Igrzysk Europejskich Kraków-Małopolska 2023 są fuzją tradycji i nowoczesności. W dużym stopniu nawiązują do polskiej historii, ale i tradycji regionu – dlatego nie zabrakło tu uproszczonych form ludowych zdobień. Cała Europa, ale i świat, ma szansę poznać nasze korzenie i wyjątkowe DNA południowej Polski.

Dzięki wykorzystaniu współczesnych technologii wykonano bardzo szczegółowe projekty medali w trudnych w obróbce metalach – złocie, srebrze i mosiądzu. Z kolei zaawansowane procesy rafinacji i recyklingu pomogły w procesie odzyskiwania kruszców, wprowadzając je na nowo do obiegu.

Symbolika medali – ptaki i liczba 3

Ptak nawiązuje nie tylko do godła Polski, ale również Krakowa – gospodarza III Igrzysk Europejskich. Symbolika orła zawiera w sobie także najważniejsze założenia wartości olimpijskich – siły, nadziei, przywództwa i zwycięstwa, inspiracji i odwagi. Nawiązanie do gołębia odnosi się z kolei do ponadczasowych idei pokoju i szacunku.

Umieszczone na awersie medalu ptaki nawiązują nie tylko do trzeciej edycji Igrzysk, ale również do stada. Symbolizują równość, przyjaźń i zaufanie.

Stylistyka – połączenie tradycji i nowoczesności

Kształt medali odwołuje się do ludowych zdobień w nowoczesnym wydaniu. Jego linie przywołują na myśl struktury misternych haftów i nitki w zdobieniach strojów ludowych. Haft koronkowy kojarzy się z Małopolską i Koniakowem – polską stolicą tradycyjnego rzemiosła. Nie zabrakło tu także nawiązań do symboliki sportowej – bieżni, torów czy mety.

Sześć ramion każdej gwiazdy nawiązuje do symbolu sześcioramiennej rozety góralskiej, „kwiatu życia” – symbolu ochronnego, przynoszącego pomyślność́ i chroniącego od nieszczęść́. W projekcie gwiazdy symbolicznie rozbrzmiewa również hasło przewodnie Igrzysk, „We are unity” – jej ramiona przeplatają się i łączą ze sobą. Wieniec olimpijski, do którego stylistycznie nawiązują medal, to tradycyjny symbol chwały, sławy, triumfu i zwycięstwa.