Pod oknem
„Uwrażliwić na cierpienie człowieka”. Jak wygląda duszpasterstwo chorych w Archidiecezji Krakowskiej?
- Myślę, że jest on przede wszystkim po to, aby uwrażliwić ludzi na to, że chorzy są oraz na to, by się nimi zainteresować i nad nimi pochylić, uwrażliwić na cierpienie człowieka – o Światowym Dniu Chorego, który w tym roku obchodzony będzie 11 lutego, mówi ks. Józef Habina. Duszpasterza chorych Archidiecezji Krakowskiej zapytaliśmy o to, jak na co dzień wygląda posługa wobec najbardziej potrzebujących.
Po co Światowy Dzień Chorego?
Światowy Dzień Chorego został zainicjowany przez św. Jana Pawła II w 1992 roku. Obchodzony jest we wspomnienie Matki Bożej w Lourdes (11 lutego 1858 roku miały miejsce pierwsze objawienia Matki Bożej Bernadetcie Soubirous). – To właśnie w Lourdes Matka Boża swoją opieką i miłością otacza w sposób szczególny wszystkich chorych i cierpiących. W miejscu tym dokonywało się i nadal dokonuje wiele uzdrowień, stąd Lourdes jest światowym centrum pielgrzymek ludzi chorych – tłumaczy ks. Józef Habina, duszpasterz chorych Archidiecezji Krakowskiej.
Jakie przesłanie niesie ten dzień? – Ten dzień jest przede wszystkim po to, aby uwrażliwić ludzi na fakt, że chorzy są pośród nas i aby się nimi zainteresować i nad nimi pochylić. Chodzi o uwrażliwienie na cierpienie człowieka. Ponadto Dzień Chorego jest dobrą okazją, aby podjąć refleksję nad tym, czym w ogóle są choroba i cierpienie. Nie tylko w wymiarze fizycznym, ale także duchowym. I jaki jest ich sens. Warto też popatrzeć na cierpienie w kontekście nadprzyrodzonym, jako jedną z dróg prowadzących nas do Boga – odpowiada kapłan. Kolejnym istotnym wymiarem wymienionym przez duszpasterza, jest zwrócenie uwagi na ludzi, którzy opiekują się chorymi. Światowy Dzień Chorego jest dobrą okazją, aby wyrazić im wdzięczność za ich posługę wobec chorych. Warto też te osoby angażować w działalność duszpasterską, w działalność Kościoła.
Posługa wobec chorych w parafiach
Pomoc osobom chorym i opieka duchowa nad nimi odbywa się w kilku wymiarach. Podstawowym wymiarem opieki duchowej jest opieka w parafii. Do obowiązków księży w parafiach należy opieka nad chorymi, przede wszystkim w wymiarze sakramentalnym. Taką formą posługi są chociażby odwiedziny w pierwsze piątki lub soboty miesiąca – podkreśla ks. Józef Habina. Właśnie wtedy kapłani przychodzą do domów parafian, którzy niedomagają, zanoszą Komunię św., udzielają namaszczenia czy spowiadają. Poza tym dniem chorzy odwiedzani są także przed świętami Bożego Narodzenia czy Wielkanocą. W wielu parafiach, tam, gdzie posługują Nadzwyczajni Szafarze Komunii Świętej, Komunia chorym zanoszona jest co tydzień.
– To jest ważny wymiar tej opieki duchowej. Ponadto księża w swoich parafiach organizują parafialne Dni Chorego. W ich ramach 11 lutego lub w okolicy tego dnia odprawiane są Msze św. z udzieleniem sakramentu namaszczenia chorych. Takie Eucharystie sprawowane są także w ramach rekolekcji wielkopostnych, adwentowych lub misji parafialnych. W szerszym wymiarze opieka duchowa nad chorymi odbywa się w szpitalach, domach opieki i hospicjach. W naszej archidiecezji w większości placówek medycznych posługę pełni przynajmniej jeden kapelan. Posługa ta polega na udzielaniu sakramentów, odprawianiu Mszy Św., modlitwie i wsparciu duchowym udzielanym pacjentom, ich rodzinom oraz personelowi – wyjaśnia ks. Habina.
Dla duszpasterza Światowy Dzień Chorego to praca, którą podejmuje, by go przygotować, ale również zwrócenie uwagi na człowieka chorego i sens pełnionej posługi. – Jest to na pewno posługa wymagająca, ale też bardzo ubogacająca. Coś się tym ludziom daje, poprzez fakt bycia z nimi, udzielania sakramentów, ale też dużo się otrzymuje w wymiarze duchowym. To jest taka wymiana darów – dzieli się.
Obchody Światowego Dnia Chorego w Archidiecezji Krakowskiej
Centralne obchody tegorocznego Światowego Dzień Chorego odbędą się w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach 11 lutego. Ich głównym punktem będzie Eucharystia pod przewodnictwem bp. Janusza Mastalskiego o godz. 12.00. Pół godziny wcześniej rozpocznie się czuwanie modlitewne. Chorzy będą mogli skorzystać z sakramentu pokuty. Po Eucharystii wierni zaproszeni są na poczęstunek do Domu Duszpasterskiego.
– Zasadniczo obchody obejmują tylko jeden dzień, natomiast inicjatywą, którą podjęliśmy w ramach przygotowania do niego, było opracowanie specjalnych modlitewników. Są one związane także z Rokiem Jubileuszowym i dedykowane szczególnie osobom chorym, które są w swoich domach – mówi ks. Habina. Można je zakupić lub skorzystać z wersji elektronicznej, dostępnej na oficjalnej stronie obchodów Roku Jubileuszowego w Archidiecezji Krakowskiej.
Papież Franciszek, tradycyjnie wystosował orędzie na Światowy Dzień Chorego. Łączy w nich temat ludzi chorych oraz tych, którzy się nimi opiekują. Jestem już po lekturze tego orędzia. To, co najbardziej mnie poruszyło, to stwierdzenie Ojca Świętego, że spotkanie z chorym człowiekiem jest darem, który domaga się dzielenia, ale też zapamiętania i zachowania w sercu – dzieli się duszpasterz chorych Archidiecezji Krakowskiej.
Świeccy a pomoc chorym
Wierni Archidiecezji Krakowskiej zaproszeni są do bezpośredniego zaangażowania w pomoc chorym. – Cenna i potrzebna jest na pewno pomoc, wspomnianych wcześniej, Nadzwyczajnych Szafarzy Komunii Świętej. Na poziomie parafialnym, tam, gdzie działają wspólnoty Caritas, zaangażowanie świeckich także może być bardzo pomocne. Choćby w formie odwiedzania chorych, udzielania wsparcia czy też przygotowywania paczek na święta – wyjaśnia ks. Józef Habina.
Podkreśla, że często chorymi są osoby starsze lub samotne, stąd pomoc im powinna mieć kilka wymiarów. – Sam fakt bycia z tymi osobami, modlitwa za nich, pomoc w dotarciu do Kościoła, poproszenie księdza do domu chorego z sakramentami – to wszystko są bardzo konkretne i ważne formy pomocy w które mogą się zaangażować ludzie świeccy. Oby tej pomocy i pamięci o chorych było jak najwięcej, nie tylko przy okazji Światowego Dnia Chorego – dodaje duszpasterz chorych Archidiecezji Krakowskiej.