Nauczanie
W dialogu przezwyciężajmy stereotypy - papież w Maroku
Sprawom dialogu międzyreligijnego, nawrócenia ekologicznego oraz migracji poświęcił Papież swoje pierwsze przemówienie wygłoszone w Maroku. Skierował je do narodu, władz oraz korpusu dyplomatycznego.
Franciszek podkreślił, że jego wizyta w tym muzułańskim kraju jest okazją do krzewienia dialogu międzyreligijnego oraz wzajemnego lepszego poznania. Wyraził pragnienie, aby szacunek i współpraca przyczyniły się do pogłębienia przyjaźni oraz zapewnienia lepszej przyszłości nowym pokoleniom.
Wskazał, że jedynie rozwijanie i podejmowanie kultury dialogu może przyczynić się do przezwyciężenia napięć, nieporozumień, stereotypów, które zawsze prowadzą do lęku i konfliktu. Fanatyzmowi trzeba przeciwstawić solidarność wszystkich wierzących bazując na wspólnych wartościach. W tym kontekście wyraził radość z faktu powołania do życia instytutu dla imamów, kaznodziejów i kaznodziejek, którego celem jest odpowiednia i zdrowa formacja przeciwstawiająca się wszelkim ekstremizmom.
Papież podkreślił także niezbędną rolę religii w budowaniu mostów pomiędzy ludźmi przy pełnym poszanowaniu różnic. Bóg bowiem stworzył wszystkich ludzi jako równych w prawach, obowiązkach i godności.
“Dlatego właśnie wolność sumienia i wolność religijna – która nie ogranicza się do swobody kultu, ale powinna pozwalać wszystkim, aby żyli zgodnie ze swoimi przekonaniami religijnymi – są nierozerwalnie związane z godnością ludzką. W tym duchu zawsze musimy przechodzić od zwykłej tolerancji do szacunku i uznania dla innych – zaznaczył Ojciec Święty. - Chodzi bowiem o kwestię odkrywania i akceptowania drugiego w specyfice jego wiary i o wzajemne ubogacanie się różnorodnością, w relacji naznaczonej życzliwością i poszukiwaniem tego, co możemy uczynić razem. Tak rozumiane budowanie mostów między ludźmi, z punktu widzenia dialogu międzyreligijnego, wymaga przeżywania go pod znakiem serdeczności, życzliwości, a nawet więcej – braterstwa. ”
W tej pespektywie Franciszek przypomniał Konferencję na temat Praw Mniejszości Religijnych w Świecie Islamskim, która odbyła się w Marrakeszu w 2016 r., gdzie potępiono wszelkie instrumentalne wykorzystywanie religii. Podkreślono także potrzebą wyjścia poza koncepcję mniejszości religijnej na rzecz pojęcia obywatelstwa i uznania wartości osoby.
Kolejnym tematem poruszonym w przemównieniu do narodu marokańskiego była kwestia nawrócenia ekologicznego. Papież zaznaczył, że tylko w cierpliwym i szczerym dialogu można znaleźć rozwiązanie problemów kryzysu globalnego ocieplenia oraz zwalczania ubóstwa.
Franciszek odniósł się także do spraw związanych z migracją.
“Wielki kryzys migracyjny, wobec którego dziś stajemy, jest dla nas ogromnym wyzwaniem, aby szukać konkretnych środków w celu wyeliminowania przyczyn, które zmuszają wielu ludzi do opuszczenia swojej ojczyzny oraz rodziny. Często są usuwani na margines, a także odrzucani. Z tego punktu widzenia w grudniu ubiegłego roku, także w Maroku, Międzyrządowa Konferencja na temat Globalnego porozumienia w sprawie bezpiecznej, uporządkowanej i regularnej migracji przyjęła dokument, który ma być punktem odniesienia dla całej społeczności międzynarodowej – przypomniał Franciszek. - Jednocześnie to prawda, że jest jeszcze wiele do zrobienia, zwłaszcza dlatego, że trzeba przejść od zobowiązań podjętych wraz tym dokumentem, przynajmniej na poziomie moralnym, do konkretnych działań, a zwłaszcza do zmiany usposobienia wobec migrantów, które widziałoby w nich osoby, a nie tylko liczby, które uznałoby ich prawa i godność, wyrażając to w faktach i decyzjach politycznych”.
Na zakończenie Papież zwrócił się do katolików i chrześcijan żyjących w Maroku zachęcając ich do bycia sługami, promotorami i obrońcami ludzkiego braterstwa. Wskazał także na ich wielkie zaangażowanie w dzieła społeczne oraz w edukację.
Kościół widzi wasze cierpienia i cierpi wraz z wami
W kwestii migracji nie chodzi tylko o migrantów, ale także o to, jakie oblicze chcemy nadać sobie jako społeczeństwo, jak również jaką wartość nadajemy każdemu życiu. To główna myśl, wokół której Papież osnuł przemówienie skierowane do grupy migrantów w Maroku. Spotkał się z nimi w siedzibie diecezjalnej Caritas w Rabacie.
Franciszek podkreślił, że postęp naszych narodow, społeczeństw nie może być mierzony tylko rozwojem technologicznym i gospodarczym. Zależy on także od naszej reakcji na tych, którzy pukają do naszych drzwi i swoim spojrzeniem pozbawiają władzy fałszywe bożki obciążające życie. „Jakże puste i niegościnne staje się miasto, gdy traci zdolność współczucia!” – mówił Papież.
Odwołał się także do przyjętego w Marrakeszu Paktu Globalnego odnośnie migracji, który został oparty na 4 czasownikach: przyjmować, chronić, promować i integrować. Wskazał także, że pierwszym opiekunem i wsparciem dla migranta jest inny migrant, który osobiście zna cierpienia takiej drogi.
Odnosząc się do przyjęcia migrantów Papież zaznaczył, że trzeba im zapewnić legalny wyjazd do krajów przeznaczenia poszerzając kanały migracyjne. Dopóki się tego nie uczyni, trzeba się będzie zmagać z nielegalnymi przepływami ludzi. Trzeba też upraszczać nadzwyczajne procedury legalizacji.
Franciszek wskazał także na konieczność ochrony szlaków migracyjnych, które niestety stają się często miejscem przemocy, wyzysku i nadużyć. Dotyczy to szczególnie kobiet i małoletnich pozostawionych bez opieki. Im trzeba zagwarantować odpowiednią pomoc medyczną, psychologiczną i społeczną.
Mówiąc o promowaniu w kontekście migracji Papież zaznaczył, że zarówno migranci jak i ludność ich przyjmująca muszą znaleźć bezpieczne środowisko, by mogli się w nim zrealizować. Należy więc uznać, że nikt nie jest ludzkim odpadem, ale każdy niesie ze sobą bogactwo osobiste, kulturowe i zawodowe. Społeczeństwa przyjmujące zostaną nimi wzbogacone, jeżeli będą umiały odrzucić wszelką dyskryminację i ksenofobiczne zachowania. Wezwał także, aby wszelkimi środkami wspierać naukę języka lokalnego. Dodał, że ludzka promocja migrantów oznacza nie tylko zapewnienie im prawa do emigracji, ale również prawa do godnego życia w ojczyźnie.
Papież odniósł się także do problemu integracji zaznaczając, że oznacza ona proces docenienia zarówno dziedzictwa kulturowego wspólnoty przyjmującej, jak i migrantów. Przyznał, że nie jest łatwo wejść w kulturę, która jest obca dlatego niejednokrotnie rezygnujemy ze spotkania z drugim. Integracja wymaga jednak, aby nie dać sie uzależnić od lęków i nieznajomości i aby tę drogę przebywać razem.
Franciszek zapewnił migrantów o bliskości Kościoła oraz towarzyszeniu Boga, który wraz nimi pragnie budować to, co najlepsze.
“Drodzy przyjaciele imigranci, Kościół dostrzega cierpienia, które znaczą waszą drogę i cierpi z tego powodu wraz z wami. Docierając do was, znajdujących się w tak różnych sytuacjach, stara się pamiętać, że Bóg chce uczynić z nas wszystkich istoty żywe. Pragnie On być u waszego boku, aby budować wraz z wami to, co jest najlepsze dla waszego życia – mówił Papież Franciszek. – Ponieważ każdy człowiek ma prawo do życia, każdy człowiek ma prawo do marzeń i możliwości znalezienia należnego mu miejsca w naszym «wspólnym domu»! Każda osoba ma prawo do przyszłości”.
Apel dotyczący statusu miasta Jerozlolimy
Papież Franciszek oraz król Mohammed VI uznając wyjątkowość oraz sakralność miasta Jerozolimy oraz uwzględniając jej znaczenie duchowe oraz szczególne powołanie podpisali apel w sprawie jej statusu.
Papież oraz król Maroka uważają, że należy zachować święte miasto Jerozolimę jako wspólne dziedzictwo ludzkości, szczególnie dla wyznawców trzech religii monoteistycznych. Powinna ona być miejscem spotkania oraz symbolem pokojowego współistnienia, w którym pielęgnuje się wzajemny szacunek oraz dialog. W tym celu powinny zostać zachowane i krzewione: szczególny charakter multireligijny, wymiar duchowy oraz wyjątkowa tożsamość kulturowa.
Franciszek oraz Mohammed VI wyrażają pragnienie, aby do miasta świętego była zagwarantowana pełna wolność dostępu wiernych trzech religii oraz prawo każdej z nich do sprawowania własnego kultu. Obaj autorzy apelu mają nadzieję, że w ten sposób wzniesie się ze strony wyznawców tych religii modlitwa do Boga, Stwórcy wszystkiego i zapanuje pokój oraz braterstwo na ziemi.